Projekt zrealizowany od września do grudnia 2024 w Szkole Podstawowej nr 1 i nr 9 w Kutnie.
Celem projektu było zwiększenie na terenie szkół ilości zgłoszeń kadrze pedagogicznej
ze strony uczniów klas szóstych będącymi świadkami sytuacji agresywnych lub przemocy ze strony uczniów na terenie szkół. Dodatkowym, pozytywnym efektem okazał się być fakt znaczącej redukcji zjawiska przemocy rówieśniczej w partnerskich szkołach podstawowych.
Z olbrzymim sukcesem zrealizowano wszystkie trzy etapy międzysektorowego, pilotażowego, innowacyjnego projektu partnerskiego „Reaguj! Bądź dzielny i zatrzymaj przemoc rówieśniczą” dofinansowanego przez Urząd Miasta Kutno. Udało się zredukować zjawisko przemocy rówieśniczej w partnerskich szkołach oraz zwiększyć ilość prawidłowej reakcji świadków na sytuacje agresywne lub przemocowe ze strony rówieśników na terenie szkół podstawowych na terenie Kutna.
W pierwszym etapie zrealizowano specjalistyczne warsztaty Teatru Forum z uczniami Szkoły Podstawowej nr 1 i nr 9 w Kutnie, których celem była aktywizacja uczniów oraz szukanie z nimi sposobów rozwiązania problemów społecznych, takich jak przemoc rówieśnicza w szkole. W ten sposób przeciwdziałano temu zjawiskowi dostarczając uczniom narzędzi konstruktywnej ekspresji i radzenia sobie z obserwowaną sytuacją agresywną pomiędzy rówieśnikami w szkole. Zachęcano uczniów, aby reagować na zauważone agresywne zachowania wobec swoich koleżanek i kolegów, szczególnie poprzez informowanie pracowników szkoły o zauważonych niepokojących sytuacjach. Uczniowie byli jednocześnie i widzami i aktorami Teatru Forum. Wcielali się w rolę głównego bohatera i uczestniczyli w interwencjach, badając dostępne alternatywy oraz trenowali rozwiązania problemów, które są adekwatne do ich codziennych trudności. Widzowie improwizowali, we współpracy z aktorami i prowadzącym, tzw. jokerem, który pośredniczył między sceną a widownią, nad kolejnymi scenami. W Teatrze Forum wystąpili chętni nauczyciele szkół, którzy wcielili się w rolę uczniów, matek, nauczyciela w-f, agresora, ofiary, przyjaciela ofiary.
W drugim etapie projektu zrealizowano autorskie warsztaty psychoedukacyjno-trenerskie „Ściąga do gry słownej – nękanie”. Ich celem było zdobycie konkretnych technik słownych
i możliwość przetrenowania strategii działań, które pomagają uczniom poradzić sobie w sytuacji agresji słownej ze strony rówieśników będąc w roli obserwatora lub ofiary.
Trzeci etap związany był z realizacją badań ewaluacyjnych. Opracowane wyniki ewaluacyjne potwierdzają sukces i skuteczność projektu, którego autorami są specjaliści i praktycy pracujący na co dzień w szkołach podstawowych. W ramach projektu przeprowadzono diagnozę ewaluacyjną, w której udział wzięli wszyscy uczniowie uczestniczący w projekcie:
osiem klas szóstych z dwóch Szkół Podstawowych nr 1 i 9 w Kutnie w liczbie 159 uczniów.
W badaniu wzięli udział także specjaliści oraz wychowawcy klas szóstych: 17 osób.
Z danych otrzymanych od wszystkich zaangażowanych w projekt uczniów z klas szóstych z obu szkół partnerskich oraz ze strony specjalistów i wychowawców jednoznacznie wynika,
iż zastosowane metody pracy przyniosły planowane efekty dla dwóch społeczności szkolnych. Oficjalnie wyniki ewaluacyjne upubliczniono podczas konferencji 13 grudnia 2024 organizowanej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kutnie.
Specjaliści oraz wychowawcy klas szóstych, w przeprowadzonej ankiecie ewaluacyjnej, potwierdzają pozytywne efekty zrealizowanego projektu. 47% ankietowanych potwierdziła zgłoszenia ze strony uczniów klas szóstych w wyniku zaobserwowanej przez nich agresji
lub przemocy ze strony innych uczniów na terenie szkoły. Kadra jednomyślnie potwierdziła także sukces zrealizowanego projektu i ukazała wiele korzyści dla swoich społeczności szkolnych. Zwróciła ona specjalną uwagę w badaniu ewaluacyjnym na fakt, iż projekt zwiększył świadomość u uczniów na temat zjawiska przemocy rówieśniczej na terenie szkoły. Uwrażliwił uczniów w tym temacie ukazując konsekwencje swoich zachowań wobec innych oraz konkretne sposoby reagowania na te zjawisko na terenie szkoły. Kadra oceniła projekt jako trafną, dobrą inicjatywę
i cenne przedsięwzięcie. Według niej projekt poruszał bliską uczniom tematykę. Zwrócono uwagę na fakt, iż działania projektowe były bardzo mądrze prowadzone.
Dodatkowym, pozytywnym efektem okazał się być fakt znaczącej redukcji zjawiska przemocy rówieśniczej w partnerskich szkołach podstawowych.
Jako specjaliści pracujący w szkołach podstawowych wiemy, że stawiać należy na skuteczne działania z zakresu profilaktyki uniwersalnej. Celem skutecznej profilaktyki powinno być uposażenie uczniów w nowe umiejętności społeczne i pokazanie jak radzić sobie z emocjami, trudnymi sytuacjami, głównie w relacjach z innymi. Dlatego projekt zawierał kilka działań opartych na profesjonalnej profilaktyce.
1. Diagnoza ewaluacyjna przed rozpoczęciem i po zakończonych działaniach.
2. Specjalistyczne warsztaty z zakresu przemocy rówieśniczej z uczniami klas VI
w ramach twórczej profilaktyki uniwersalnej:
a) Teatr Forum,
b) warsztaty „Ściąga do gry słownej – nękanie”.
3. Kampania społeczno-informacyjna dla całej społeczności szkolnej wykorzystującą treści profilaktyczne uczących tego, jak reagować na zauważoną przemoc rówieśniczą na terenie szkoły w formie plakatów.
4. Stworzenie w formie elektronicznej reportażu fotograficzno-audiowizualnego
oraz dokumentalnego opisu z realizacji działań projektowych wraz z umieszczeniem ich na dostępnych dla wszystkich uczniów i innych chętnych osób na stronach internetowych szkół oraz innych portalach społecznościowych.
5. Podsumowująca projekt współkonferencja z udziałem partnerów, uczniów i mediów.
Korzyści dla dwóch społeczności szkolnych:
• Podwójny wzrost zgłaszanych kadrze zaobserwowanych przypadków przemocy rówieśniczej na terenie szkoły przez uczniów.
• Realny wzrost poczucia bezpieczeństwa w szkole i zmniejszenie zjawiska przemocy rówieśniczej w szkołach.
• Wzrost prestiżu i jakości pracy dwóch szkół.
Dla samych uczniów:
• Wzrost poczucia sprawczości swoich działań.
• Zdobycie pewności siebie w obserwowanych sytuacjach przemocy rówieśniczej w szkole.
• Pozyskanie konkretnych umiejętności społecznych prawidłowego reagowania w sytuacji stania się świadkiem przemocy rówieśniczej na terenie szkoły.
Dla Miasta Kutno:
• Wzrost prestiżu z realizacji projektu dla Urzędu Miasta i jego instytucji.
• Szansa na zostanie prekursorem skutecznych oddziaływań profilaktycznych z zakresu zapobiegania zjawisku przemocy rówieśniczej w Polsce.
Projekt miał charakter pilotażowy. Rekomenduje się pogłębioną ewaluację kolejnej edycji projektu oraz kontynuację działań w innych społecznościach szkolnych.
Szczegóły z realizacji działań znajdują się w załączonym raporcie w formie pdf:
https://rokomi.pl/wp-content/uploads/2024/12/RAPORT-Reaguj-Badz-dzielny-i-zatrzymaj-przemoc-rowiesnicza-Kutno-2024-ROKOMI.pdf
Międzysektorowy projekt:
Urząd Miasta w Kutnie
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kutnie
Szkoła Podstawowa NR 9 w Kutnie
Szkoła Podstawowa NR 1 w Kutnie
Stowarzyszenie Łódzka Akademia Dramy ŁAD
ROKOMI Rozwój Kompetencji Miękkich
Realizatorzy projektu:
Hanna Jastrzębska – Gzella
edukator i instruktor dramy, muzykoterapeuta, animator kultury
Sylwester Janek
trener umiejętności społecznych, socjoterapeuta
Autorzy projektu:
Aleksandra Lewandowska
Marzena Karbowska
Agnieszka Sodulska
Sylwester Janek
Koordynator projektu:
Imię i nazwisko: Sylwester Janek
Adres e-mail: sylwester.janek@poczta.fm
ZESPÓŁ PROJEKTOWY:
Szkoła Podstawowa NR 1 w Kutnie
Marzena Cichacz
Karolina Fijałkowska
Iwona Podgórska
Anna Walędziak
Anna Witkowska
Szkoła Podstawowa NR 9 w Kutnie
Aleksandra Lewandowska
Marzena Karbowska
Agnieszka Sodulska
Dokumentacja zdjęciowa: Agencja Reklamowa „Curcuma”
Serdeczne podziękowania za efektywną współpracę przy projekcie wszystkim podmiotom biorącym udział w realizacji działań oraz całemu zespołowi projektowemu!
Panu Mariuszowi Sikora — Prezydent Miasta Kutno
Panu Zbigniewowi Wdowiak – Zastępca Prezydenta Miasta Kutno
Panu Jarosławowi Kotlińskiemu — Naczelnik Wydziału Edukacji Urząd Miasta Kutno
Pani Edycie Michalskiej — Zastępca Naczelnika Wydziału Spraw Społecznych i Ewidencji Działalności Gospodarczej Urząd Miasta Kutno
Panu Grzegorzowi Chojnackiemu — Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kutnie
Pani Teresie Jarzębskiej — Koordynator ds. Organizacyjno-Technicznych Zespołu Interdyscyplinarnego
Pani Iwonie Pietrzak — Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 9 w Kutnie
Pani Aleksandrze Lewandowskiej — Wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 9 w Kutnie
Panu Jarosławowi Koszańskiemu — Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Kutnie
Pani Elżbiecie Chodorowskiej — Wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Kutnie
Pani Magdzie Jaszczak — Pedagog szkolny Szkoły Podstawowej nr 1 w Kutnie
Do stworzenia logo projektu wykorzystano ryciny z źródła: